Çocuk için hayatın ayrılmaz bir parçası olan oyun, çocuğun psikomotor, duygusal, fiziksel, bilişsel, sosyal, dil ve özbakım becerilerinin gelişmesini destekler. Oyunun, çocuğun hangi gelişim alanını nasıl etkilediğine bir bakalım.
Psikomotor gelişim
Fiziksel yapıdaki büyümeler doğum öncesinden başlar. Bu davranışlar istemli davranışlardır. Çocuk ilk doğduğu andan itibaren eşgüdüm, dikkat, esneklik gibi hareketlere sahiptir.
Oyun anında çocuğun yaptığı koşma, atlama, zıplama gibi her hareket psikomotor gelişimini destekler. Kendi bedenini nasıl kullanacağını, bedenine nasıl yön vereceğini hareketleri ile öğrenir. Daha sonra dengesini korumayı, el-göz koordinasyonu ve vücut eşgüdümünü öğrenir. Koşma, atlama, zıplama gibi hareketler çocuğun kaba motor becerilerini desteklerken, kesme, yapıştırma, katlama gibi hareketler çocuğun ince motor kaslarını geliştirmesini sağlar. Çocuk bu hareketleri yaptıkça psikomotor gelişim alanında yeterli hale gelir.
Duygusal gelişim
Çocuk duygularını oyun yoluyla anlar. Ağlama, mutluluk, sevinç, şaşkınlık gibi duyguları oyun ile anlamlandırır. Oyunu, günlük hayatta karşısına çıkan zorluklarla mücadele için kullanabilir. Onları çözmeye çalışır. Oyuncaklarını paylaşmayı öğrendikçe empati duygusu gelişir. Oyunda yeni deneyimler kazanır. Kendi dünyasında özgür ve bağımsızdır.
Fiziksel Gelişim
Açık veya kapalı alanda oynanan oyunlar çocuğun fiziksel gelişimini destekler. Daha çok açık alanda daha özgür olduğu için kendi hareketlerini daha net gösterir. Çocuğun koşarak veya atlayarak oynadığı oyunlar çocuğun enerjisini atmasını sağlar. Böylelikle etkinliklerde ve öğrenme esnasında daha dikkatli olacaktır.
Bilişsel Gelişim
Çocuk en basit oyunlarda bile mutlaka bir şeyler öğrenir. Küpleri üst üste koyarken bile aslında onları nasıl yapacağını düşünür ve problem çözme becerisi gelişir. Oyunda ortaya çıkan sorunları görür ve bunları halletmeye çalışır. Bir oyuncağı bozulduysa onun tamiri için uğraşır. Çocuk için oyun, bilişsel bir süreçtir.
Sosyal gelişim
Çocuğa vermek istediğimiz kurallar oyun ile öğretilir. Görgü kuralları, ellerini yıkamak, toplum içinde saygılı olmak, büyüklere saygılı küçüklere sevgi ile davranmak gibi kültürümüzü çocuğa oyun ile verebiliriz.
Dil Gelişimi
Çocuk oyun oynarken oyuncaklarının ismini öğrenir, daha sonra renklerini öğrenir, daha sonra ise şekillerini kavrar. Bunları oyun içinde kullanır. Bebeğiyle veya arabasıyla konuşur. Tekerleklerinin nasıl döndüğünü söyler. Böylelikle dil gelişimi açısından da oyun çok yararlıdır.
Özbakım Becerisi
Çocuk bebeğine bakarak, onun saçlarını tarayarak, ayakkabıları ve kıyafetlerini giydirerek aslında özbakım becerilerini kazanır. Bebekler sadece kızların oyuncağı değildir. Bu oyuncaklar erkek çocuklara da alınmalıdır. Böylelikle kendi özbakımını erkek de öğrenir. İleride onun da babası gibi bir baba olacağı dile getirilmelidir. Ve oyuncak bebeğiyle oynanması sağlanmalıdır.
Görüldüğü gibi oyun hafife alınmamalıdır. Çocuğun oyun oynamasına izin verilmelidir. Böylelikle çocuk çoğu gelişimini oyun ile birleştirecektir.
Kaynak
http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller/Oyun%20ve%20Hareket%20Etkinlikleri.pdf
Yazar: Mısra Kara
